PERKÜTAN (CİLTTEN GİRİLEREK) KAPALI YÖNTEMLE BÖBREK TAŞ AMELİYATI
Hastanın üreterine (idrarın böbrekten mesaneye taşınmasını sağlayan tüp) kateter konulurak radyoopak ilaç ile böbrek toplayıcı sistemi görüntülenir. Hasta yüzüstü pozisyonda yerleştirildikten sonra (şekil 1) sırt yandan iğne ile böbreğe küçük bir delik açılıp x-ray rehberliğinde yol bulunur ve yol açılır (Şekil 2). Ardından bu yol genişletilir, cillten böbreğe bir kılıf konulur.
Şekil 1: Ciltten girilerek yapılan böbrek taş ameliyatında yüzüstü yatan hasta pozisyonu.
Şekil 2: Ciltten böbreğin alt polüne ince bir iğne girilerek kılavuz tel üzerinden boru konulması
Bu yoldan nefroskop adı verilen optik cihazla böbreğe girilerek böbrek içi kontrol edilir. Böbreğin nefroskopla kontrol edilmesi nefroskopi olarak adlandırılır. Böbrek içindeki taşlar veya diğer patolojiler görüntülendikten sonra gerekli tedavi aynı seansta aynı yoldan uygulanır. Eğer taşlar var ve çıkarılmak için çok büyükse laser, pnömatik ve ultrason güç kaynakları kullanılarak taşlar kırılabilir (Şekil 4). Kitle veya tümör varlığında rezeksiyon yapılabilinir. Operasyon sonrasında böbreğe yerleştirilen ve aynı yaradan çıkan kateter (nefrostomi) veya bir ucu böbrekte bir ucu mesanede olan double-j adı verilen bir kateter yerleştirilir. Hastada nefrostomi kateteri varsa operasyondan 2 veya 3 gün sonra nefrostomi çıkarılmadan önce kontrast madde enjeksiyonu ile böbrek röntgen ile değerlendirilir (antegrad pyelografi). Eğer herhangi bir tıkanma yoksa tüp çıkarılır. Dren yerinden birkaç günlük sızıntı oluşabilir sıklıkla kendiliğinden kesilir.
Şekil 3: Ciltten böbrek içine bir yol oluşturulup konulan boru içinden endoskopik aletlerle taşın kırılması
Şekil 4: Ciltten böbrek içine bir yol oluşturulup konulan boru içinden endoskopik aletlerle kırılmış taşın dışarı alınması
Şekil 5: Sağ böbrekte filmde görülen taşların ciltten girilerek dışarı alınması
Şekil 6: Büyük taşların kırılarak dışarı çıkarılması
BU AMELİYATIN RİSKLERİ
Bu ameliyatın taşıdığı bazı riskler/komplikasyonlar vardır. Ameliyattaki riskler :
-
Kanama kan naklini gerektirebilir.
-
Çok nadir olarak şiddetli kanama böbrekte açık araştırma yapılmasını gerektirebilir ve kontrol edilemeyen kanamalarda böbrek alınması gerekebilir.
-
Septisemi (bakterilerin kana karışması ve komaya kadar gidebilen tablo) gelişebilir, antibiyotikler genellikle bundan korunmak için verilmektedir.
-
Çok nadir olarak bağırsaklara zarar verilebilir ve ek cerrahi veya onarım gerekebilir.
-
Özellikle üst pol taşlarında plevra da yaralanma (akciğer zarı zedelenmesi ) olabilir, akciğerlerin şişirilebilmesi için tüp konulması gerekebilir.
-
Operasyon sırasında küçük kırılmış taşlar idrar kanallarında tıkanmaya sebep olabilir. Bu durumda double-j kateter yerleştirilebilir.
-
Bu operasyonun amacı taşları bütünüyle temizlemek veya taşı kırmaktır. Eğer taş kırma işlemi gerçekleşmezse başka bir operasyona ihtiyaç duyularak taş çıkartılabilir.
-
Şişmanlarda artan riskle yara enfeksiyonları, göğüs enfeksiyonları, kalp ve akciğer komplikasyonları ve trombozis olabilir.
-
Sigara içenlerde artan riskle yara enfeksiyonları, göğüs enfeksiyonları, kalp ve akciğer komplikasyonları ve trombozis olabilir.